Werken vanuit intrinsieke motivatie

Inleiding

Vandaag de dag lees en hoor je er steeds meer over: Mensen die het roer omgooien en heel ander werk gaan doen, vaak vanuit een bepaalde passie of vanuit een andere drijfveer. Je ziet steeds meer verhalen verschijnen op social media en ook diverse lifestyle magazines besteden aandacht aan dit thema. Als je erover leest kan je geïnspireerd raken. Misschien voel jij ook dat je verandering wilt in of buiten een huidige baan, maar weet je nog niet precies wat. Je kan er ook door geïrriteerd raken, want het lijkt een hype te zijn. Steeds meer hebben mensen het over “het volgen van je hart” of het “volgen van een passie”. Dit zijn moderne slogans, maar eigenlijk hebben ze alles te maken met het werken vanuit intrinsieke motivatie. En hier is zeker niks mis mee, want als je werk doet vanuit een intrinsieke motivatie dan levert dit veel voordelen op, voor jouzelf maar ook voor een eventuele werkgever. Zelfs de directe omgeving is erbij gebaat. Je hoeft gelukkig niet direct het roer om te gooien om gehoor te geven aan jouw intrinsieke motivatie. Vaak kan dit al door kleine aanpassingen te doen vanuit een huidige baan. Wel is het belangrijk dat je weet waar jij gelukkig van wordt en dan kan de rest vanzelf volgen.

Intrinsieke motivatie

Wat betekent nu intrinsieke motivatie? Intrinsieke motivatie is de motivatie die vanuit een persoon zelf komt. Als een persoon intrinsiek gemotiveerd is voert hij de handelingen uit, omdat hij het zelf graag wilt. Niet omdat hij van buitenaf gemotiveerd is om dit te doen. De persoon handelt vanwege de intrinsieke waarde van de activiteit op het moment zelf of voor het behalen van een doel in de toekomst.* Bij extrinsieke motivatie komt de motivatie vanuit een externe bron, zoals bijvoorbeeld een beloning in de toekomst. Ook kan iemand dan activiteiten doen ter voorkoming van een bepaalde straf in de toekomst. Een voorbeeld van werken vanuit extrinsieke motivatie kan dus zijn dat iemand werk doet wat hij niet leuk vindt, maar hiervoor wel een goede financiële beloning (externe bron) krijgt. Natuurlijk, er moet ook brood op de plank komen. Het kan niet zo zijn dat je jezelf zomaar van alles kan permitteren en dat je direct van baan kan verwisselen. Iedereen heeft zijn of haar financiële verplichtingen en niet iedereen kan zomaar een baan opzeggen. Toch kan je wel de regie in eigen handen nemen en gehoor gaan geven aan jouw intrinsieke motivatie. Hiervoor hoef je niet direct het gehele roer om te gooien. Mensen die werken vanuit een intrinsieke motivatie vertonen veel verschillen van mensen die werken vanuit een extrinsieke motivatie, onder andere: **

1)  Een hoger concentratieniveau;

2) Meer creativiteit. Dit zou onder andere komen door een verhoogd concentratieniveau, hogere bereidheid tot het nemen van risico’s, het speelser zijn en het flexibeler verkennen van cognitieve paden;

3) Grotere gevoelens van zelfcompetentie en trots;

4) Meer plezier tijdens het uitvoeren van hun taak.

Er zijn nog veel meer voordelen op te noemen die voortkomen uit deze intrinsieke motivatie. Zo is er bewezen dat er gelukshormonen worden aangemaakt en dat de kans op stress aanzienlijk verminderd doordat je werk doet dat je leuk vindt. Daarnaast werkt het ook door op de omgeving. Je boekt betere resultaten en de omgeving heeft er ook baat bij als ze jou gelukkig zien in het beroep dat je uitoefent. Het werken kost je geen energie meer, maar levert juist meer energie op.

Persoonlijk ervaar ik nu wat het betekent om vanuit intrinsieke motivatie te werken. Voor mij zijn de elementen vrijheid, creativiteit en diversiteit heel belangrijk. Sinds ik voor mezelf ben begonnen ben ik dagelijks intrinsiek gemotiveerd, omdat ik uiting kan geven aan deze elementen. Zo kan ik nu mijn eigen dagindeling bepalen en kan ik mijn creativiteit kwijt in de diensten die ik aanbied. Voor ieder persoon gelden andere motivatoren, maar voor iedereen geldt wel dat je veel meer energie ervaart als je werk doet vanuit een intrinsieke motivatie.

Wat motiveert jou om het werk te doen wat je nu doet?

Nu je dit leest kan je je afvragen wat jou intrinsiek motiveert? En vindt je het belangrijk dat je werk doet wat daarbij past? Werk jij puur voor het salaris of haal jij ook veel voldoening uit jouw huidige werk? Ben jij gelukkig in jouw werk of doe je jouw werk omdat dit van jouw omgeving verwacht wordt? Dit zijn allemaal vragen die jou dichter bij de antwoorden kunnen brengen. Herinner jij je nog als kind dat je heel blij kon zijn tijdens het doen van een bepaalde activiteit? De tijd stond dan even stil en je werd blij en gelukkig door het doen van die bepaalde activiteit. Misschien denk je dat je dit gevoel als volwassene niet meer kan en mag hebben, maar dan heb je het mis. Als je volwassen bent betekent dit niet dat je geen plezier meer mag beleven. Juist is plezier op het werk belangrijk omdat je het grootste deel van de tijd op het werk besteed.

Kleine veranderingen hebben grote effecten

Je hoeft niet direct het roer om te gooien om direct gehoor te geven aan een passie of intrinsieke motivatie. Wat jou intrinsiek motiveert kan bestaan uit meerdere motivatoren en daarbij kan het zijn dat je niet een bepaald beroep voor ogen hebt. Ook als je nog niet precies weet wat je wilt gaan doen is dit niet erg. Juist de kleine veranderingen en aanpassingen zorgen voor grote en blijvende effecten. Je kan er al mee beginnen in een huidige baan. Stel je hebt een lijnmanagement functie waarin je veel tijd kwijt bent aan het maken van rapportages en aan het spelen van politieke spelletjes. Misschien weet je al direct dat dit je niet ligt en wil je juist meer de inhoud ingaan. Neem dan het heft in eigen handen om te kijken of er intern een functie is dat beter bij je past. Of je hebt een functie waarbij je veel zelfstandig en alleen opereert, terwijl je juist gelukkig wordt van sociaal contact. Je kan dan zelf actie ondernemen om samen met andere mensen te gaan werken op bepaalde flexplekken. Zo geef je door kleine aanpassingen al gehoor aan wat jou intrinsiek motiveert. Het belangrijkste is dat je helder hebt waar jij gelukkig van wordt en daaromheen kan je kleine acties doorvoeren. Je zal merken dat je 1) steeds meer plezier gaat beleven en 2) steeds meer dingen naar je toetrekt die in lijn liggen met jouw intrinsieke motivatie.

Oefening: Beschrijf jouw ideale werkdag

Een oefening die kan helpen om te onderzoeken wat je wilt gaan veranderen in de werksituatie is de oefening “Beschrijf jouw ideale werkdag”. Deze oefening wordt ook vaak toegepast tijdens loopbaancoaching.

Ga op een rustige plek zitten of liggen en sluit je ogen. Haal een paar keer diep adem en volg enkele minuten de ademhaling. Vervolgens ga je in je fantasie naar jouw meest ideale werkdag. Als jij zelf mag invullen wat je wilt gaan doen, hoe ziet dan deze werkdag eruit van begin tot einde? Wat zou je gaan doen? Zet jezelf centraal in jouw fantasie en zie hoe je opstaat en dan de dag begint met het ideale werk. Wat zie jij jezelf doen van uur tot uur? Werk je samen met mensen of juist alleen? Op welke plek ben je aan het werk? En met welke inhoud ben je bezig? Als jij zelf aan het roer staat, hoe vul jij jouw ideale werkdag dan in? Open dan weer je ogen en beschrijf dan heel gedetailleerd van uur tot uur hoe jouw dag eruit ziet? Als je dit hebt gedaan, dan kan je een vergelijking maken met jouw huidige situatie. Doe jij dit nu ook in jouw huidige werk? En wat kan je zelf al veranderen om jouw werkdag te gaan veranderen in de ideale werkdag? Waar heb jij zelf invloed op? Neem dan kleine acties en kijk wat deze aanpassingen opleveren.

Beaumind coacht individuen onder andere op het gebied van loopbaancoaching. Daarnaast ben ik verbonden als Carriere Mentor bij de Nationale Vacaturebank. Wil je meer weten over de dienst “Coaching persoonlijke effectiviteit”, klik dan hier voor een uitgebreide omschrijving.

Bronvermelding * Ensie: **: Giep Franzen, Motivatie: denken over drijfveren sinds Darwin, Uitgeverij Boom, 20 February 2008. ISBN 978-90-473-0063-2.